DONALD TUSK
Zgoda i harmonia

DONALD TUSK
Zgoda i harmonia*

Majestades, Premiados, Autoridades, Señoras y Señores,

Jestem szczęśliwy, że mogę dziś odebrać Nagrodę Zgody, przyznaną Unii Europejskiej przez Fundację Księżnej Asturii. I równocześnie jestem dumny, że tę samą nagrodę — w dziedzinie literatury — odbiera też Polak, wybitny poeta, Adam Zagajewski.

Poznaliśmy się 40 lat temu, choć on może o tym nie wie. Byłem jeszcze studentem, kiedy przeczytałem jego genialny wiersz o cenzurze, a był to czas komunistycznej dyktatury w Polsce. Wydrukowaliśmy w naszej nielegalnej podziemnej drukarni ten wiersz w kilkuset egzemplarzach. Z czasem Zagajewski stał się dla całej naszej generacji symbolem wolności słowa, niezależności myśli, tęsknoty za Europą — nie w sensie geograficznym, ale politycznym, intelektualnym, aksjologicznym.

Obaj uczestniczyliśmy w wielkim ruchu „Solidarności”. Brały w nim udział miliony naszych rodaków. Byliśmy bici, więzieni, zmuszani do emigracji. Ale nigdy nie wyrzekliśmy się kilku prostych zasad: że przemoc niczego nie rozwiązuje, że dialog jest zawsze lepszy od konfliktu, że prawo powinno być szanowane przez wszystkich aktorów życia publicznego, że harmonia lepsza jest od chaosu.

Przez te lata obaj marzyliśmy o zjednoczonej Europie, gdzie panują zgoda i prawda. I dziś tu, w Oviedo, chcę podkreślić, że zgoda jest synonimem jedności. I również dziś otrzymujemy nagrodę właśnie Zgody, pamiętając, że nie ma autentycznej zgody bez prawdy.

W wielu miejscach na świecie ludzie czują, że otaczają ich kłamstwa, manipulacje i dezinformacja.

Ja wciąż głęboko wierzę, że prawda jest niezwyciężona i że ta uroczystość jest także tego wyrazem.

Jeden z najpiękniejszych wierszy Adama Zagajewskiego jest właśnie o prawdzie. Przetłumaczyliśmy jego fragment wspólnie z moimi przyjaciółmi na hiszpański:

El territorio de la verdad es claramente reducido,
estrecho como un sendero al borde de un precipicio.
¿Eres capaz de no salirte de él?
Acaso ya lo has abandonado¹.

DONALD TUSK

DONALD TUSK ur. 1957. Polityk i historyk. W latach 2007-2014 prezes Rady Ministrów, od 2014 przewodniczący Rady Europejskiej.

^* Wystąpienie przewodniczącego Rady Europejskiej podczas wręczenia Nagród Księżnej Asturii, 20 X 2017. Tytuł i oprac. Red. „ZL”.

Zobacz także

ZL 140

Przypisy

¹ „Terytorium prawdy
jest najwyraźniej małe,
wąskie jak ścieżka nad urwiskiem.
Czy potrafisz utrzymać się
na niej?
A może już ją porzuciłeś”.

Fragment wiersza Adama Zagajewskiego Autoportret, nie wolny od wątpliwości z tomu Anteny (Kraków, a5, 2005).